Özellikle de son yıllarda GDO içerikli gıdalar, kimyasal katkılar ve ekonomik sebeplerle evcil hayvan sahipleri ev yapımı diyetleri sorgulamaya başladılar. Doğru olan ev diyeti mi yoksa ticari mama mı sorusunun aslında kesin bir cevabı yok. Çünkü her ikisinde de avantajlar ve dezavantajlar söz konusu. Burada sizin tercihiniz, yaşam koşullarınız, zaman ayırıp ayıramamanız, hayvanınızın bir sağlık sorunu olup olmaması, kedi ya da köpeğinizin yaşam evresine uygun besleme kurallarının bilinmesi gibi çok sayıda faktör rol oynamaktadır.
Ticari mamalarda çok sayıda marka var ve bunların bir kısmı maalesef istenen kalitede değil. Ticari mamaların en büyük dezavantajlarından biri bu durumdur. Protein ihtiyacının sadece et yan ürünleri ile karşılanmaya çalışılması, daha ucuz olması için karbonhidrat miktarının fazlaca kullanılması, besin eksikliklerine dolayısıyla pankreas, karaciğer, böbrek, mide-bağırsak gibi organlarda yük oluşmasına ve işlev bozukluğuna sebep olacaktır. Mama maliyetinden kaçmak, ciddi veteriner kliniği masraflarına yol açabilir.
Ticari mamalarda kullanılan bazı kimyasal katkılar hassas hayvanlarda mide-bağırsak sorunlarına (sık sık tekrarlayan kusmalar, ishal, kabızlık, dışkıda kan görülmesi vb) ve alerjilere yol açabilir. Hangi markayı kedi ya da köpeğinizin seveceği veya hangi markanın onun bireysel ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılayacağını bilememek de bir dezavantajdır ve zaman ayırıp detaylı araştırma yapmanız, deneme-yanılma yöntemini kullanmanız gerekecektir.
Günümüzde yapılan birçok çalışma kuru mama yanında yaş mama ile de beslenmeleri gerektiğini ortaya koymaktadır. Hepsinin kaliteli içeriğe sahip olmaması yine marka araştırmasına yol açacaktır. Ayrıca bireye uygun sağlıklı, kaliteli yaş mamalarla beslemeler özellikle büyük köpek sahiplerinde ekstra maliyete yol açacaktır.
Dengeli bir ticari mama ile beslemek, tam ve dengeli bir ev diyetine göre daha ucuzdur. Birçok ülkede evcil hayvan yemleri hammaddeden, paketleme ve satış aşamasına kadar belirli kurallara göre üretilmekte ve test edilmektedir. Bu mamalar kedi ve köpeklerin yaşam evrelerine hatta hastalıklarına bağlı gereksinimlerini karşılayacak çeşitlilikte üretilmektedirler. Hazır ambalajları içerisinde ev diyetleri ile karşılaştırıldıklarında daha uzun ömürlüdürler, depolama imkânı sunarlar.
Evcil hayvanların ev diyetleri ile beslenmek istenmesinin başında ekonomi, hayvanın hazır mamaları reddetmesi ve işlenmiş gıdalara olan güvensizlik yer almaktadır. Ancak ev yapımı diyetlerle beslemek risksiz değildir. İnsan gıda artıklarının ev diyeti olarak hayvana verilmesi tamamen yanlış bir uygulamadır. Ev artıklarının baharat içeriği, yağ oranları ve besinsel ihtiyaçların farklı olmasına bağlı olarak hayvanlarda ciddi sağlık sorunları (diabet, böbrek yetmezliği vb) karşımıza çıkmaktadır.
Ev diyetlerinin bir başka dezavantajı ise internetten alınan tariflerin uygulanmaya çalışılması, test edilmemiş, yetersiz formülasyonların kullanılmasıdır. Ayrıca ev diyeti için tarif aramak ve hazırlama süreci de ciddi zaman gerektirmektedir.
Dengeli ve kaliteli bir ev diyeti için işinin uzmanı kişilerden destek alınmalı, denenmiş formülasyonlar kullanılmalıdır. Hayvanımızın yaşam evresi (yavruluk, yetişkinlik, hamilelik vb), aktivite düzeyi, vücut kondisyonu, sağlık durumu göz önünde bulundurularak, günlük ihtiyacı olan besin maddelerini içeren, buna karşın baharat ve salça içermeyen ev diyetleri sağlıklı beslenmeyi sağlayacaktır. Ev diyetlerinin günlük ya da 2 günlük hazırlanması önerilmektedir. Miktar olarak fazla hazırlanmışsa günlük öğünlere bölünerek dondurulması, vermeden önce donmuş gıdanın çözdürülmesi önemlidir. Dondurulmuş insan gıdalarında dikkat edilmesi gereken kurallar burada da geçerlidir, aksi halde gıda zehirlenmeleri ile karşılaşabiliriz.
Ev diyetinin en önemli avantajı sevimli dostunuzun yemeğinin içinde ne olduğunu tam olarak bilmenizdir. Çiğ gıdalarla besleme (Barf diyeti) de ev diyetinin bir çeşidi olmakla birlikte bakteriyel ve paraziter kontaminasyon nedeniyle çoğu veteriner hekim tarafından önerilmemektedir.
Her bireyin yaşam evresi, koşulları ve genetiğine bağlı olarak farklı ihtiyaçları olduğunu unutmamalıyız. Bireye özel diyet seçerken bunu hazır mamalar ya da özel formülasyonlu ev diyeti şeklinde tercih etmek ise sizin kararınızdır.
Duyurular
- Kedi ve Köpeklerimize Sirke Verebilir miyiz?
- Evcil hayvanlarda kenelerle doğal mücadele yöntemlerini öğrenmek ister misiniz?
- Çam Kese Böceğine dikkat!
- Böbrek yetmezliği olan kedi ve köpeklerimize faydalı bir bitki Rehmannia glutinosa
- Geçmeyen kaşıntılar, iyileşmeyen lezyonlar ve siyah lekelenmeler…Sebebi maya olabilir mi?
- Çok sorulan uygulama ücretlerimiz için ‘Sıkça Sorulan Sorular’ bölümümüze bakabilirsiniz.
- Maymun çiçeği virüsü nedir ve evcil hayvanlarımızla ilgili riskli bir durum var mı? Okumak için yazıya tıklayınız.
- Evcil hayvanımızla güvenli seyahat hakkında bilgilendirme yazımızı okudunuz mu?
Author: Dr. Müjgan Çevik Aksay
