Sirke çeşitli meyvelerin (örn. elma, üzüm) su ile mayalanması, meyve içeriğindeki şekerlerin önce alkole, bu alkolün sirke bakterileri tarafından asetik aside dönüştürülmesi ile elde edilen ekşi (asidik) meyve suyudur. İçeriğinde potasyum, kalsiyum, sodyum, magnezyum bulunmaktadır.
Kediler kokusunu sevmese de hem kediler hem de köpekler için doğal elma sirkesi miktara ve sağlık durumuna bağlı olarak güvenli kabul edilmektedir. Antibakteriyel etkinliği nedeniyle idrar yolu problemlerinin bazılarında, kimi deri ve tüy problemlerinde, alerji ve solunum yolu hastalıklarının tedavilerinde, bağırsak mikrobiyomunun iyileştirilmesinde seyreltilerek elma sirkesinden yararlanılabilmektedir. Ancak sirkenin asiditesi, metabolizması aside kaymış bir canlıda durumu daha da kötüleştirecektir. Metabolizma genellikle organ yetmezlikleri (böbrek yetmezliği, karaciğer sorunları, böbrek üstü bezleri ile ilgili sorunlar) söz konusu olduğunda aside kayma eğilimi göstermektedir. Probleme bağlı olarak vücutta alkali bir durum söz konusu ise sirkeden yararlanılabilirken, asidozda kaçınmalıyız. Bu durumu da ancak veteriner hekimler yapacakları testlerle tespit edebilirler.
Sirkenin yukarıda da açıkladığım sebeplere bağlı olarak kullanım alanları söz konusu olsa da iç ve dış parazitlerin uzaklaştırılmalarında etkili değildirler. Etkili olduğunu iddia edenlerin kaçırdıkları nokta; iç parazit mücadelesinde sirke müshil etkisi yaptığı için bağırsağı boşaltır ve erişkin parazitlerin atıldığını görebilirsiniz. Ancak parazit yumurtaları ve larvaları hala sevimli dostumuzun vücudunda ve yok edilemediler. Dış parazit için ise spreyleme şeklinde kullanılan sirkenin kokusunu ve deri-tüydeki anlık asidik etkisini sevmediği için bir miktar pire uzaklaşsa da yine yumurtaları temizlenemez.
Kontrolsüz sirke içirme ya da deri-tüye uygulandıktan sonra hayvanın kendisini yalamasıyla yutulan sirke sindirim sisteminde tahrişlere yol açacaktır. Kalp ve dolaşım hastalarında, böbrek sorunlarında içeriğindeki potasyum, mineral dengesizliğine, pH değişimlerine ve organ hasarlarının büyümesine neden olacaktır. Derideki yaralar söz konusu ise sirke kimyasal yanığa ve yaranın daha da derinleşmesine yol açacaktır. Diyabet ve böbrek hastalarının kullandıkları ilaçlarla etkileşime girebilir ve toksik etkilere yol açabilir.
Kullanımları ile ilgili yeterince bilimsel çalışma da bulunmamaktadır. Bu nedenle tedavilerde sirke tercih edilecekse bunu mutlaka uzmanı yapmalıdır.
Author: Dr. Müjgan Çevik Aksay
