Maymun çiçeği virüsü, çoğu memeli hayvanda ve insanda hastalık oluşturabilen Poxviridae ailesinden bir virüstür ve zoonotiktir yani hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Ana enfeksiyon kaynağı hayvanlar kesin olarak bilinmemekle birlikte bazı sıçan ve sincap türlerinden şüphelenilmektedir. Virüs ismini maymunlardan alsa da aslında maymunlar doğal rezervuar değildir, hastalığa karşı hassas hayvanlardır.
Bulaşma enfekte insan ya da hayvan ile yakın temas ve virüs bulaşmış materyal (kıyafet, çarşaf vb) ile olmaktadır. Ayrıca yetersiz pişmiş et ya da enfekte hayvanların diğer ürünlerini yemek de bir risk faktörüdür.
Hastalıkla ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bu nedenle hayvan türlerinin hasta olabileceği ve virüsü bulaştırabileceği varsayılmaktadır. Evimizde beslediğimiz kuşlara bulaşıp bulaşmayacağı kesin olarak bilinmiyor ancak bu virüs ailesinden herhangi bir tür ile hasta olmadıkları için, maymun çiçeği virüsünün bulaşması da olası görülmemektedir. Kemirgenler ana rezervuar kabul edilse de kobay ve hamsterlar ile yapılan çalışmalar bu enfeksiyona karşı bağışık olduklarını göstermiştir. Tavşanlar maymun çiçeği virüsüne duyarlıdırlar ancak hastalığı insanlara bulaştırmaları ile ilgili bir rolleri tespit edilememiştir. Kedi ve köpeklerin diğer çiçek virüsleri ile enfekte olabilmeleri nedeniyle maymun çiçeği ile hasta olabilecekleri düşünülmektedir. Bizlerin onlara hastalığı bulaştırma ihtimali daha yüksek olarak bildirilmiştir.
Evcil hayvanınızda öksürük, solunum güçlüğü, gözlerde kızarıklık ve akıntı, burun akıntısı, ateş, iştahsızlık, deride yaralar söz konusu ise ve etrafınızda maymun çiçeği virüsü ile enfekte olan birileri varsa mutlaka veteriner hekiminize durumu bildirmelisiniz.
Dünya Sağlık Örgütü ve Hastalık Kontrol Merkezi (CDC) virüsün yayılımını önlemek için hasta insanlarda olduğu gibi hasta hayvanlarla da temasın (birlikte uyuma, öpme, sarılma vb) kesilmesini, riskli insanlarla temasta olan evcil hayvanların 21 gün boyunca insanlar ve diğer hayvanlardan uzak tutulmasını önermektedir.
Gelelim sözün özüne, evimizde baktığımız sevimli dostlara bizim hastalığı bulaştırma ihtimalimiz daha yüksek. Onların enfekte olma, hastalık belirtisi verip vermeme, bize bulaştırma ihtimallerine dair kanıtlar olmasa da hijyen kurallarına dikkat etmeliyiz.
Author: Dr. Müjgan Çevik Aksay
